Abstract
In teaching French as a foreign language in the philological context, insufficient attention is paid to the development of lexical and semantic competences, especially in relation to culture. The linguistic worldview is an ethnolinguistic concept that integrates many different lexical phenomena such as polysemy, derivation, connotation and word structures in order to show the close relationship between lexis and culture. Showing a word in a complex network of lexical-semantic-compositional relations is a tool with strong didactic potential. The aim of this study is to identify this potential in the context of teaching French vocabulary. We focus on the theoretical background of lexical and semantic competences and on the analysis of the relationship between language, culture and meaning in ethnolinguistic and cognitive terms. The empirical part explores, in a quantitative and qualitative way, the methodology of teaching lexis as it is implemented in French language textbooks. The result of our study shows that this methodology, in terms of the presentation of vocabulary and the number and types of lexical exercises, is not sufficient for learning the real meaning of words. The linguistic worldview is a tool that may meet this challenge.
Literaturhinweise
André C. (2015), Au commencement était le duel. Une méthode humboldtienne. „Les Études philosophiques”, nr 113, s. 191–214. DOI: https://doi.org/10.3917/leph.152.0191
Anusiewicz J. (1995), Lingwistyka kulturowa. Zarys problematyki. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Apresjan J. (1994), Naiwny obraz świata a leksykografia. „Etnoligwistyka”, nr 6, s. 5–12.
Bartmiński J. (1988), Słowo wstępne. „Etnolingwistyka”, nr 1, s. 5–7.
Bartmiński J. (2006), Językowe podstawy obrazu świata. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Skłodowskiej-Curie.
Bartmiński J. (2009), Aspects of Cognitive Ethnolinguistics. Sheffield, Oakville: CT, Equinox.
Bartmiński J. (2018), O założeniach i postulatach lingwistyki kulturowej (na przykładzie definicji PRACY). „Półrocznik Językoznawczy Tertium. Tertium Linguistic Journal”, nr 3, s. 26–56. DOI: https://doi.org/10.7592/Tertium2018.3.1.Bartminski
Beacco J.C. (2000), Les dimensions culturelles des enseignements de langue. Paris: Hachette.
Boulton A. (2000), Aspects lexicaux de l’acquisition ‘naturelle’ et de l’apprentissage ‘artificiel’ en L2. „Mélanges CRAPEL”, nr 26, s. 63–90.
Bruner J. (1990), Acts of meaning. Cambridge: Harvard University Press.
Buzan T. (2006), The ultimate book of mind maps. London: Harper Thorsons.
Byram M., Morgan C. (1994), Teaching and Learning Language and Culture. „Multilingual Matters”, nr 100. DOI: https://doi.org/10.21832/9781800418158
Cobb T., Horst M. (2004), Is there room for an academic word list in French?, (w:) Bogaards P., Laufer B. (red.), Vocabulary in a Second Language. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, s. 15–38. DOI: https://doi.org/10.1075/lllt.10.04cob
Dąbrowska A. (2004–2005), Współczesne problemy lingwistyki kulturowej. „Postscriptum, nr 2–1(48–49), s. 140–155.
Dobrzyński J., Kaczuba I., Frosztęga B. (2003), Wielki słownik francusko-polski. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Dryjańska A, Kazlauskienė V. (2022), Le sens de fête en polonais, en lituanien, en français et sa (non)coïncidence collocationnelle. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, nr 17, s. 20–42. DOI: https://doi.org/10.24917/20831765.17.2
Drzazgowska E. (2011), Humboldt: przełamanie arystotelesowskiego modelu relacji oznaczania. „Lingua ac Communitas”, nr 21, s. 53–78.
Galisson R. (1988), Cultures et lexicultures. Pour une approche dictionnairique de la culture partagée. „Annexes des Cahiers de linguistique hispanique médiévale”, nr 7, s. 325–341. DOI: https://doi.org/10.3406/cehm.1988.2133
Galisson R. (2002), Didactologie : de l’éducation aux langues-cultures à l’éducation par les langues-cultures. „Éla. Études de linguistique appliquée”, nr 128, s. 497–510. DOI: https://doi.org/10.3917/ela.128.0497
Gemel A. (2013), Kognitywna teoria prototypu – próba filozoficznej analizy. „Humanistyka i przyrodoznawstwo”, nr 19, s. 75–88. DOI: https://doi.org/10.31648/hip.537
Grzegorczykowa R. (1990), Pojęcie językowego obrazu świata, (w:) Bartmiński J. (red.), Językowy obraz świata. Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 41–49.
Grzegorczykowa R., Pajdzińska A. (1996), Językowa kategoryzacja świata. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Grzegorczykowa R. (2010), Wprowadzenie do semantyki językoznawczej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Koselak A. (2007), Sources et tradition polonaises en linguistique cognitive. „Corela. Cognition, représentation, langage”, nr 6. Online: http://journals.openedition.org/corela/1494 [DW 27.10.2023]. DOI: https://doi.org/10.4000/corela.1494
Kwapisz-Osadnik K., Collinet F. (2022), La théorie du Językowy Obraz Świata (Image Linguistique du Monde) : du monde universitaire polonais au contexte académique français. „Studia Romanica Posnaniensia”, nr 49/2, s. 73–85. DOI: https://doi.org/10.14746/strop.2022.492.006
Kövecses Z. (2011 [2006]), Język, umysł, kultura. Kraków: TAiWPN Universitas.
Lakoff G., Johnson M. (1980), Metaphors we live by. Chicago: The University of Chicago Press.
Lakoff G. (1987), Women, Fire and Dangerous Things: What Categories Reveal about the Mind. Chicago: University of Chicago Press. DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226471013.001.0001
Langacker R. D. W. (2021), Ten lectures on the basics of cognitive grammar. Leiden: Brill.
Lévi-Strauss C. (1958), Anthropologie structurale. Paris: Plon.
Ligara B. (2008), Leksykultura w ujęciu Roberta Galissona a nauczanie kompetencji kulturowej, (w:) Miodunka W. T., Seretny A. (red.), W poszukiwaniu nowych rozwiązań. Dydaktyka języka polskiego jako obcego u progu XXI wieku. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 51–61.
Maćkiewicz J. (1999), Słowo o słowie. Potoczna wiedza o języku. Gdańska: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Malinowski B. (2000 [1929–1942]), Kultura i jej przemiany. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Mortureux M.-F. (2006), La lexicologie entre langue et discours. Paris: Armand Colin.
Nagy, W. E., Herman, P. A. (1987), Depth and breadth of vocabulary knowledge: Implications for acquisition and instruction, (w:) M. G. McKeown M. G., Curtis M. E. (red.), The nature of vocabulary acquisition. Mahwah: Lawrence Erlbaum Associates, Inc., s. 19–35.
Peeters B. (2017), Du bon usage des stéréotypes en cours de FLE. Le cas de l’ethnolinguistique appliquée. „Dire”, nr 9, s. 43–60. DOI: https://doi.org/10.25965/dire.816
Puren Ch. (2016), La procédure standard d’exercisation en langue. „Site de didactique des langues-cultures”. Online: https://www.christianpuren.com/mes-travaux/2016c/ [DW 27.10.2023].
Rada Europy (2003), Europejski system opisu kształcenia językowego. Warszawa: Wydawnictwa Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli.
Rosch, E. (1975), Cognitive representations of semantic categories. „Journal of Experimental Psychology: General”, nr 104(3), s. 192–233. DOI: https://doi.org/10.1037//0096-3445.104.3.192
Seretny A. (2010), Rozwijanie kompetencji leksykalnej uczących się przez obcowanie z tekstem. „Acta Universitatis Lodziensis”, nr 17, s. 547–559.
Wierzbicka A. (1996), Semantics: Primes and universals. Oxford, New York: Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780198700029.001.0001
Wierzbicka A. (2013 [1997]), Słowa klucze. Różne języki – różne kultury. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego WUW.
Wittgenstein L. (2000 [1953]), Dociekania filozoficzne. Warszawa: PWN.
Zając J. (2009), La compétence lexicale au service des représentations culturelles des apprenants en langues étrangères, (w:) Actes du Congrès International „2008, Année européenne du dialogue interculturel : communiquer avec les langues-cultures”. Thessaloniki, s. 588–596.
Żuk G. (2010), Językowy obraz świata w polskiej lingwistyce przełomu wieków, (w:) Karwatowska M., Siwiec A., (red.), Przeobrażenia w języku i komunikacji medialnej na przełomie XX i XXI wieku. Lublin: Wydawnictwo Drukarnia Best Print, s. 239–257.
Boulhat É. i in. (2018), Édito B1. Paris: Didier.
Bourmayan A. i in. (2018), Édito C1. Paris: Didier. DOI: https://doi.org/10.3917/sestr.030.0001
Dollez C., Pons S. (2007), Alter Ego 4. Paris: Hachette.
Heu É., Mabillet J.J. (2015), Édito B2. Paris: Didier. DOI: https://doi.org/10.3917/ecorev.042.0002
Loiseau Y. i in. (2010), Latitudes 3. Paris: Didier.
Menand R., Johnson A.-M. (2010), Le Nouveau Taxi ! 3. Paris: Hachette.
Poisson-Quinton S. i in. (2007), Festival 3. Paris: CLE International.
Lizenz
Copyright (c) 2024 Agnieszka Dryjańska
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung - Keine Bearbeitungen 4.0 International.
Autoren:
Die Autoren der zur Veröffentlichung in der Zeitschrift Neofilolog angenommenen Texte sind verpflichtet, den Vertrag über die Erteilung einer kostenlosen Lizenz für die Werke mit der Verpflichtung zur Erteilung einer Sublizenz CC auszufüllen, zu unterzeichnen und an die Adresse der Redaktion zurückzusenden.
Gemäß Vertrag erteilen die Autoren auf die in der Zeitschrift Neofilolog veröffentlichten Texte der Adam-Mickiewicz-Universität in Poznań eine nicht exklusive und kostenlose Lizenz und erlauben die Verwendung der Sublizenz Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Die Autoren behalten das Recht zur weiteren freien Verfügung über das Werk.
Benutzer:
Interessierte Onlinebenutzer dürfen die seit 2017 veröffentlichten Werke unter folgenden Bedingungen nutzen:
- Anerkennung der Urheberschaft - die Verpflichtung, zusammen mit dem verbreiteten Werk Informationen über die Urheberschaft, den Titel, die Quelle (Links zum Originalwerk, DOI) und die Lizenz selbst bereitzustellen;
- ohne Schaffung abgeleiteter Werke - das Werk muss in seiner ursprünglichen Form erhalten bleiben, ohne Zustimmung des Autors dürfen keine Studien, beispielsweise Übersetzungen, verbreitet werden.
Die Urheberrechte aller veröffentlichen Texte sind vorbehalten.
Sonstige:
Die Adam-Mickiewicz-Universität in Poznań behält das Recht auf die Zeitschrift als Gesamtheit (Layout, Grafik, Titel, Umschlagsprojekt, Logo usw.).